Jeu de Boules Spelregels Uitgelegd
4 mei 2022Bowlen Regels, Puntentelling en Meer Uitgelegd
9 mei 2022De populaire balsport Petanque wordt wereldwijd door veel mensen gespeeld. Ook benieuwd wat de exacte Petanque spelregels zijn? Wij zetten ze overzichtelijk op een rijtje!
Wat is Petanque?
Voordat we in de uitleg van dit spelletje duiken, is het goed om even te definiëren wat Petanque precies is. Deze term wordt namelijk regelmatig verward met Jeu de Boules. Niet zo gek, want het gaat hier om bijna hetzelfde spel. Het verschil is echter dat Petanque een variant is van Jeu de Boules. In het laatste geval gaat het namelijk om alle spellen die met metalen ballen gespeeld worden, terwijl Petanque de Provençaalse variant van het balspelletje is. Sta dus niet raar op te kijken als je deze termen door elkaar hoort.
Doordat deze verwarring zo vaak voorkomt, speel je Petanque dus eigenlijk ook volgens de Jeu de Boules regels die veel mensen gewend zijn.
Wat heb je allemaal nodig voor een potje Petanque?
Het leuke aan dit spelletje is dat je er vrijwel niks voor nodig hebt. De enige benodigdheden zijn:
- Een Petanque Set met boules en een butje
- Een open locatie waar het spel gespeeld kan worden
Officiële wedstrijden vinden plaats op locaties die speciaal voor dit spel gebouwd zijn, maar wanneer je dit spel recreatief speelt, hoef je het natuurlijk niet zo nauw te nemen. Zo kun je eigenlijk vrijwel overal de Petanque ballen tevoorschijn halen, zolang je maar genoeg ruimte hebt. Speel je graag op het strand, in het park of toch op de parkeerplaats voor je woning? Het kan allemaal!
Petanque Spelregels Uitgelegd
Wil je ook leren Petanque spelen? Geen probleem, want hieronder vind je een uitgebreide uitleg van het spel. Zoek je een beknopte stapsgewijze uitleg? Scroll dan eens iets verder naar onder, waar we het spel in een paar punten samenvatten.
Voorbereiding van het Spel
Voordat je het spel begint, is het altijd goed om jezelf goed voor te bereiden. Het spel moet altijd in 2 verschillende teams gespeeld worden. Volgens de officiële Petanque regels zijn er 3 manieren om het spel te spelen:
- 1 tegen 1: deze variant heet officieel “Tête à tête”
- 2 tegen 2: deze variant heet officieel “Doublette”
- 3 tegen 3: deze variant heet officieel “Triplette”
De ballen dienen eigenlijk ook gemaakt te zijn van metaal en tussen de 650 en 800 gram per bal te wegen. Speel je het spel recreatief? Dan kunnen je de regels natuurlijk met een korreltje zout nemen. Zo kun je een potje Petanque ook prima spelen met plastic ballen en als je wil kun je ook teams maken van verschillende groepsgroottes. Het belangrijkste is natuurlijk dat je plezier hebt.
Het aantal ballen dat je per persoon krijgt, is ook afhankelijk van hoe groot een team is. Bij 1 of 2 personen per team krijgt iedereen 3 ballen. Bij 3 spelers per team krijgt iedereen 2 boules.
Start Team Aanwijzen
Je mag zelf bepalen op welke manier je kiest welk team het spel mag beginnen. Zo wordt er soms voor gekozen om per team vast 1 bal te gooien, maar ouderwets steen-papier-schaar spelen is ook helemaal prima. Zodra je weet welk team het spel opent, mag dit team een locatie aanwijzen vanaf waar er gegooid wordt. Dit zal een cirkel zijn met meestal een diameter van 35-50 centimeter (recreatief kun je dit natuurlijk wat minder serieus nemen).
Vanaf de startlocatie wordt door iemand van het beginnende team het butje (het kleine balletje, ook wel cochonnet genoemd) geworpen. Deze moet ongeveer 6 tot 10 meter vanaf de startlocatie eindigen en minimaal een meter vanaf obstakels verwijderd zijn. Mocht dit niet meteen lukken, kun je overnieuw gooien. Is het wel gelukt? Dan kan het spel echt beginnen.
Spelregels Petanque Speelbeurten
Het beginnende team mag naast de startlocatie aanwijzen ook de eerste bal gooien. Tijdens dit spel is het de bedoeling dat je de ballen zo dicht mogelijk bij het butje gooit om te winnen. Elke bal dient onderhands gegooid te worden.
Na Team 1 is natuurlijk Team 2 aan de beurt om een bal te gooien. Zodra beide teams 1 bal hebben geworpen, mag het team dat het verst van het butje ligt door blijven spelen (er wordt altijd gemeten van de dichtstbijzijnde ballen van beide teams). Het kan dus voorkomen dat 1 team nog maar 1 bal heeft geworpen en het andere team alle ballen al kwijt is.
Tijdens Petanque is het toegestaan om de ballen van de tegenstander (of je eigen boules) weg te stoten. Sterker nog, dit is vaak een goede manier om jouw team beter te positioneren. Ook mag je het butje aantikken en wegstoten. Let er wel op dat het butje niet buiten de baan komt. In dat geval moet de hele ronde namelijk vaak helemaal opnieuw gespeeld worden, tenzij er nog maar 1 team is met ballen. In dat geval krijgt dat team punten voor elke bal die ze nog hebben.
Speel de ronde zo door totdat beide teams alle ballen hebben gegooid. Dan is het tijd om de punten te gaan tellen!
Puntentelling Petanque
Het winnende team van elke ronde is het team dat een bal het dichtst bij het butje heeft gekregen. Dit team krijgt vervolgens punten voor elke bal die dichter bij het butje ligt dan de dichtstbijzijnde boule van de tegenstanders. Het verliezende team krijgt geen enkele punt. Hieronder geven we een kort voorbeeld.
Voorbeeld: het spel eindigt in de situatie zoals hierboven. Het butje is het gele rondje, de grijze rondjes zijn de ballen van het eerste team en de rode ballen die van Team 2. In dit geval wint Team 1, want de grijze bal ligt het dichtst bij het butje. Ook hun tweede bal ligt dichterbij het butje dan de dichtstbijzijnde bal van de tegenstanders, maar de derde bal niet. In dit geval krijgt Team 1 dus 2 punten.
Zijn er onenigheden over de afstanden tussen de boules en het butje? Het team dat de laatste bal heeft gegooid mag de afstanden opmeten, maar de tegenstander mag natuurlijk ook altijd nameten. Let er ook op dat je je ballen niet te vroeg oppakt, want officieel tellen deze boules niet mee voor de puntentelling.
Het spel eindigt zodra één team 13 punten heeft gescoord. Dit duurt natuurlijk meerdere rondes.
Eenvoudige Regels Petanque Samengevat
Ben je op zoek naar een korte, stapsgewijze uitleg van het spel? We vatten het hieronder samen:
- Kies een locatie om te spelen.
- Verdeel de teams en de ballen (3 ballen bij teams van 1 of 2, 2 ballen bij grotere teams).
- Wijs een beginnend team aan, laat deze een startlocatie kiezen en het butje 6 tot 10 meter weggooien.
- Het startteam gooit 1 boule, gevolgd door het andere team.
- Vanaf dit punt mag het team dat het verst van het butje ligt door blijven spelen.
- Speel totdat beide partijen alle ballen gegooid hebben.
- Het team dat het dichtst bij het butje ligt, wint. Je krijgt 1 punt voor elke boule die dichter bij het butje ligt dan de dichtstbijzijnde boule van de tegenstanders.
- Speel door totdat 1 team 13 punten heeft.
Veelgestelde Vragen en Onduidelijkheden
Hieronder zetten we nog een aantal veelgestelde vragen, onduidelijkheden en feitjes over Petanque op een rij.
Hoeveel weegt een Petanquebal?
Officiële wedstrijdballen wegen tussen de 650 en 800 gram en zijn gemaakt van metaal. Recreatief fluctueert het gewicht en materiaal echter, vooral als je een set koopt waar kinderen ook mee kunnen spelen.
Hoe onderhoud je de ballen?
Je kunt ze het best met een doek schoonmaken en vervolgens oppoetsen met wat natuurlijke zeep.
Hoe lang duurt een potje Petanque?
Dit kan heel erg variëren. Meestal ben je zo’n 30-60 minuten kwijt, maar meer of minder kan ook zeker.
Hoe heet het kleine balletje?
Het kleine balletje staat ook wel eens bekend als de but, het butje of de cochonnet.
Hoe lang is een Petanquebaan?
Officiële wedstrijdbanen zijn vaak 4 meter bij 15 meter. Serieuze privé spelers spelen ook wel eens op een baan van 3 meter bij 12 meter.
Hoeveel ballen bij Petanque?
Dit is afhankelijk van het aantal spelers. Ga voor 3 ballen per persoon met teams van 1 of 2 of voor 2 boules per persoon als je met 3 mensen per team speelt.
Is Petanque een sport?
Jazeker. Deze sport wordt zowel door veel mensen voor het plezier gespeeld, maar ook professioneel beoefend.
Ontdek nog meer Spelregels
Ben je op zoek naar nog meer spelregels van de leukste spelletjes? Dan ben je bij ons aan het juiste adres. Ken je bijvoorbeeld de officiële Sjoelen Regels al of die van Bowlen? Weet je het verschil tussen de Pesten Regels en Zweeds Pesten Regels of verdiep jij je liever in een klassieker, zoals de Ganzenbord Regels of Mens Erger Je Niet Regels? Bij ons ben je hoe dan ook aan het juiste adres!