Cards Against Humanity Uitbreiding Overzicht
29 maart 2022
Paardenrace Drankspel Regels en Uitleg
10 april 2022
Sjoelen is zo’n traditioneel Hollands spelletje dat iedereen wel kent. Toch is er soms verwarring over hoe dit spel nou precies werkt. Daarom zetten we de sjoelen regels op een rij, leggen we uit hoe de puntentelling werkt en geven we je tips om het volgende potje te winnen.
De Geschiedenis van Sjoelen
Sjoelen is een eeuwenoud spelletje. Al rond het jaar 1600 werd een variant van dit spel voor het eerst gespeeld, al was het niet helemaal exact hetzelfde als het sjoelen dat wij vandaag de dag kennen. Zo werd het gespeeld met knikkers in plaats van de kenmerkende houten schijven.
Zo’n 100 jaar later werden er draagbare sjoelbakken gemaakt. Hoewel we niet precies weten hoe, is sjoelen ergens tussen 1600 en 1700 via Friesland (daar komt de naam vandaan) ons koude kikkerlandje binnengekomen. Sindsdien is dit spelletje natuurlijk niet meer weg te denken uit de Hollandse cultuur. Het is waarschijnlijk ons favoriete Oud Hollandse spelletje.
Sjoelen is zelfs zo ingeburgerd in ons land dat het een officiële sport is en is aangesloten bij het Nederlands Olympisch Comité. Er zijn zelfs officiële Wereldkampioenschappen geweest. Daarnaast blijft het spelletje voor de meeste mensen natuurlijk ook gewoon leuk als tijdverdrijf. Het is sowieso altijd een hit tijdens de feestdagen.
bol.com
Sjoelen Regels Uitgelegd
Hoe werkt sjoelen nou precies? In principe zijn de Sjoelen spelregels niet al te lastig om te begrijpen. Een sjoelbak wordt geleverd met sjoelstenen/schijven die je in de poorten aan het einde van de bak moet zien te krijgen. Aan het einde van de bak zijn 4 poorten die je allemaal een ander aantal punten geven: 2, 3, 4 of 1 (van links naar rechts). Toch wil je niet al je stenen in de 4 schuiven, want je krijgt meer punten als er een sjoelsteen in elke poort zit. Iets verder naar onder vind je een uitgebreidere uitleg over de puntentelling.
Tijdens elke beurt mag je met de 30 stenen gooien en zoveel mogelijk stenen in de vakjes aan het einde van de bak proberen te krijgen. Elke beurt is opgedeeld in 3 rondes, soms ook wel “onderbeurten” genoemd. Wanneer je alle stenen hebt weggesjoeld, krijg je de stenen terug die niet in één van de vier poorten zitten. Deze stenen mag je daarna nogmaals in de vakjes proberen te krijgen. Na de tweede ronde doe je hetzelfde en mag je nog een derde keer spelen. Daarna is het tijd om de punten van je beurt op te tellen.
Zijn er aan het einde van een onderbeurt schijven die niet helemaal in een poort zitten? Dan tellen deze niet mee.
Buiten het WK of andere wedstrijden om zijn er geen officiële regels over hoe lang je door kunt sjoelen. Je kunt dus zoveel beurten spelen totdat iedereen wil stoppen.
Iets Versimpelde Spelregels Sjoelen
Merk je dat je het toch irritant vindt dat schijven die vrijwel helemaal in een poort liggen geen punten waard zijn? Dan kun je ervoor kiezen de regels iets te versoepelen. Dit doe je door een vinger langs de buitenkant van het poortje te halen. Glijdt de schijf dan alsnog helemaal de poort in? Dan krijg je punten voor deze schijf. Mocht de schijf toch buiten de poort belanden, krijg je natuurlijk geen punten.
Regels Sjoelen voor Bok Schijven
Soms kan het voorkomen dat je een steen speelt en deze schuin of zelf helemaal op een andere steen belandt. In sjoel termen spreek je dan van een bok. Als je de officiële spelregels van sjoelen wil gebruiken, moet je gewoon doorgaan wanneer dit gebeurt. Speel je geen officiële wedstrijd? Dan wordt er vaak voor gekozen dat je deze schijf opnieuw mag spelen.
Tip: wist je ervoor dat je de sjoelen stenen ook apart kunt bijbestellen als ze (deels) kwijt of beschadigd zijn?
Puntentelling Sjoelen
Elke schijf die je in een poort schuift, is het aantal punten waard dat overeenkomt met het cijfer dat op de poort staat. Vanaf links naar rechts is dat dus 2 - 3 - 4 - 1. Zodra je in elke poort 1 steen hebt zitten, ontvang je echter meteen 20 punten (in plaats van de 10 die het zouden zijn als je ze los zou tellen). Dit komt neer op het volgende:
- 1 steen in elke poort: 20 punten
- 2 stenen in elke poort: 40 punten
- 3 stenen in elke poort: 60 punten
- 4 stenen in elke poort: 80 punten
- 5 stenen in elke poort: 100 punten
- 6 stenen in elke poort: 120 punten
- 7 stenen in elke poort: 140 punten
Om zo hoog mogelijk te scoren is het dus handig je stenen zoveel mogelijk over de vakjes te verspreiden. De snelle rekenaar onder ons is misschien opgevallen dat je slechts 28 stenen hoeft te gebruiken om in elk vakje 7 schijfjes te krijgen. Dit betekent dat er nog 2 stenen over zijn om extra punten te scoren. De punten die je voor deze stenen krijgt komen gewoon overeen met het getal op de poort (indien je ze in een poortje krijgt natuurlijk).
Voorbeeld sjoelen puntentelling: je eindigt je derde onderbeurt met minimaal 6 stenen in alle vakjes. Daarnaast heb je 1 steen in de 3 en 2 in de 1. Je scoort in totaal 125 punten (120 + 1x3 + 2x1 = 125).
Maximale Score Sjoelen
Veel mensen denken dat 148 punten de hoogste scoren is die je kunt behalen tijdens 1 speelbeurt. Dit haal je als je zeven stenen in elk vakje hebt gekregen en de laatste twee stenen in de 4 gooit. Dit klopt ook als je dit binnen 3 onderbeurten doet, maar wat veel mensen niet weten is dat er met sjoelen ook nog een bonus te behalen is.
Deze sjoel bonus kun je verdienen wanneer je deze 148 punten haalt in één of twee onderbeurten. Is dit het geval? Dan krijg je één of twee stenen terug om nogmaals mee te gooien. Als je de 148 in 1 onderbeurt haalt, krijg je 2 schijven terug om te gooien. Lukt het je in 2 onderbeurten? Dan krijg je 1 schijfje terug.
Er zijn in principe dus maximaal 8 bonuspunten te behalen, waardoor de hoogste score van sjoelen uitkomt op 156. Voor de meeste mensen die niet professioneel spelen zal dit echter amper tot nooit voorkomen. Maar oefening baart kunst, toch?
Sjoelen in Teams
Wil je ook een keer wat variatie in het spel aanbrengen? Ga dan een keer sjoelen in teams! Afhankelijk van het aantal personen met wie je speelt, kun je twee of meerdere teams maken. De punten van de individuele spelers worden dan bij elkaar opgeteld en uiteindelijk wint het team met de meeste punten natuurlijk. Behalve deze verandering speel je in teams nog steeds op dezelfde manier als hierboven beschreven staat.
Tip: er zijn speciale kindersjoelbakken die minder lang zijn dan de officiële bakken die tijdens wedstrijden worden gebruikt.
Sjoelen Tips om te Winnen
Wil je het volgende potje ook graag winnen? We zullen niet liegen, dit is echt een spelletje waarbij je veel moet oefenen en spelen om beter te worden. De regels mogen dan simpel zijn, maar de stenen in de juiste vakjes krijgen is dat verre van. Je zult dus zelf gevoel moeten opbouwen. Toch zijn er een aantal tips die we kunnen delen om je kansen iets te verhogen:
- Begin een onderbeurt met het richten op de middelste twee vakjes: de 3 en de 4. Deze vakjes zijn voor de meeste mensen namelijk moeilijker te raken dan de vakjes aan de zijkant.
- Het is misschien een open deur, maar focus je vooral in het begin zoveel mogelijk op in elk vakje minimaal 1 steen krijgen.
- Liggen de stenen voor een bepaald vakje vrij vast? Gooi dan of iets harder, of focus je voor deze onderbeurt eerst op vakjes die niet vastliggen.
- Kijk voor jezelf of je het fijner vindt om te staan of te zitten wanneer je sjoelt.
- Oefen, oefen en oefen!
Een algemene tip voor iedereen: als je de beste ervaring wil, zorg er dan voor dat je altijd op een sjoelbak van echt hout speelt.
Veelgestelde Vragen en Feitjes over Sjoelen
Hieronder zetten we nog een aantal veelgestelde vragen en feitjes over sjoelen op een rijtje.
Hoeveel beurten heeft sjoelen?
Elke beurt van dit spel is onderverdeeld in 3 onderbeurten. Hoeveel beurten je in totaal speelt is niet officieel vastgelegd buiten wedstrijden om.
Aantal stenen sjoelen / Hoeveel stenen heeft een sjoelbak?
Het aantal sjoelstenen in het spel is 30.
Hoeveel stenen bij sjoelen mag ik opnieuw gooien?
Hoeveel sjoelstenen je opnieuw mag gooien is afhankelijk van hoeveel stenen je overhoudt na je eerste en tweede onderbeurt. Elke steen die niet in een vakje zit, mag opnieuw gegooid worden.
Wat is de hoogste score die ik kan halen?
Technisch gezien is de hoogste score 156, al is het voor de meeste mensen in de praktijk 148.
Hoe oud is sjoelen?
Wanneer het spel exact is ontstaan is niet precies duidelijk, maar het was rond het jaar 1600.
Wordt er ook in andere landen gesjoeld?
Hoewel we denken dat sjoelen echt Nederlands is, wordt dit spel ook in andere landen gespeeld. In de meeste landen heeft het echter wel een iets andere naam:
- Shuffleboard (of soms ook Shovelboard) in het Engels
- Jakkolo in het Duits
- Šulbak in het Tsjechisch
In België staat het spel onder dezelfde naam bekend die wij kennen.
Is sjoelen typisch Nederlands?
Hoewel het spel ook in sommige andere landen gespeeld wordt, is het over het algemeen een typisch Nederlands spel.
Toch Iets Anders dan Sjoelen?
Ben je toch op zoek naar een ander spelletje dan sjoelen? Geen probleem, want ook dan zit je bij Leuke Bordspellen goed. Kijk bijvoorbeeld eens in ons overzicht van Oud Hollandse bordspellen voor meer nostalgische bordspellen zoals Ganzenbord, het Keezenspel of Mens Erger Je Niet. Toch liever iets in een moderner jasje? Of je nou Exploding Kittens zoekt, een spelletje Qwixx wil spelen of iets compleet anders, er is altijd wel iets te vinden!
